Czemu służy wyważanie kół w pojeździe?
Wydawać by się mogło, że jeśli w samochodzie nic się nie dzieje, nie ma żadnej awarii, nie trzeba pojawiać się w warsztacie. Tymczasem nie jest to dobra praktyka. Jednym z powodów, dla których okresowo należy pojawiać się, nazwijmy to profilaktycznie, w warsztacie jest wyważanie kół w samochodzie. Dzisiaj postaramy się przybliżyć wam, w jaki sposób jazda z niewyważonymi kołami wpływa na bezpieczeństwo i stan techniczny pojazdu? Na czym polega wyważanie kół?
Wyważanie kół ma na celu wyrównanie rozłożenia ciężaru, masy felgi i opony tak, aby masa koła na oś pojazdu – po zamontowaniu, była rozłożona równomiernie wokół środka obrotu. Jest to ważne ze względu na siły odśrodkowe działające na koła podczas poruszania się auta. Siły te biorąc pod uwagę ilość obrotów, jakie wykonują koła, wpływają na siłę drgań, generowanych przez przednie koła.
Jak wyważanie kół wpływa na auto?
Nawet małe odchylenia, niewielkie dysproporcje w wyważeniu kół mogą doprowadzić do ogromnych drgań i przez to wpływać na bezpieczeństwo jazdy. Jednym słowem jazda samochodem ze źle wyważonymi kołami jest nie tylko mało przyjemna, ale również niebezpieczna i wpływa na szybsze zużywanie się części w aucie. Można zaobserwować m.in. szybsze zużywanie się amortyzatorów, łożysk, drążków kierowniczych i opon, co prowadzi do słabszej przyczepności opon. W konsekwencji dochodzi do wydłużenia drogi hamowania i słabszej sterowalności pojazdem.
Dlaczego okresowo należy wyważać koła w samochodzie?
W przypadku wyważania kół należy mieć na uwadze fakt, iż jedno wyważanie kół nie załatwi sprawy na cały okres użytkowania auta. Środek ciężkości, powiedzmy sobie to obrazowo – całe auto „cały czas pracuje”. Działają na nie różne siły zarówno z zewnątrz, jak i siły wewnętrzne, powstające w trakcie pracy silnika, jazdy samochodem. Samochód porusza się po różnej jakości drogach, pełnej nierówności, wybojów to sprawia, że opony i felgi narażone są na ciągłe drgania. Na zachwianie równomiernego rozłożenia wokół środka obrotu masy koła na oś pojazdu mają wpływ:
- różna jakość stosowanych w aucie opon i felg,
- złe ułożenie opony i felgi względem siebie,
- błędy w montażu kół – niedokładność w osadzeniu i umocowaniu na piaście,
- zaniechanie wyważenia bębnów lub tarcz hamulcowych,
- proces eksploatacji opony (np. nierównomierne starcie bieżnika),
- zużycie amortyzatora lub felgi (np. najechanie na krawężnik).
Skąd wiadomo, że należy wyważyć koła w aucie?
O tym, że należy wyważyć koła w aucie albo że zostały one źle wyważone, można zaobserwować po zachowaniu się auta w trakcie jazdy. Jeśli przy prędkości 100-120 km/h odczuwalne są drgania generowane przez przednie koła, to znak, że pora na wyważanie kół w aucie. Jeśli zignorujemy ten objaw, kolejną rzeczą, którą da się wyczuć, kierując pojazdem ze źle wyważonymi kołami, to „zarzucanie” tylnej części auta podczas pokonywania zakrętów z większą prędkością, a gdy złe wyważenie kół dotyczy tylnej osi, zaobserwować można wibracje karoserii. W każdym przypadku prowadzi to do nierównomiernego zużycia bieżnika. W miejscach, gdzie odchylenie masy jest większe względem środka ciężkości, wytarcie opony będzie większe. Do innych „objawów” złego wyważenia kół zaliczyć można głośność samochodu. Źle wyważony pojazd jest głośniejszy.
Reasumując, wyważanie kół należy przeprowadzać w aucie, każdorazowo podczas zmiany opon, czy też w sytuacjach, kiedy auto brało udział w wypadku, kolizji drogowej, długotrwale poruszało się po złej jakości dróg, czy też po każdym przejechaniu około 5000 km.